Αναπνευστικές αλλεργίες

Αλλεργική ρινίτιδα

Η ρινίτιδα είναι πολύ συχνή στην παιδική ηλικία και μπορεί να προσβάλλει έως και το 45% των παιδιών.

Τα συμπτώματα αλλεργικής ρινίτιδας περιλαμβάνουν:

• Κνησμό στη μύτη, στα μάτια ή στην υπερώα
• Φτέρνισμα
• Ρινική συμφόρηση ή
• Ρινική καταρροή
• Δακρύρροια
• Μαύρους κύκλους κάτω από τα μάτια
• Επίσης κάποια παιδιά «γρατζουνούν» την υπερώα τους με τη γλώσσα τους (λόγω κνησμού), δημιουργώντας έναν χαρακτηριστικό ήχο (κλικ).

Υπάρχουν δύο είδη αλλεργικής ρινίτιδας:

1. Η εποχική αλλεργική ρινίτιδα η οποία προκαλείται συνήθως από τη γύρη που μεταφέρεται στον αέρα κατά τη διάρκεια διαφορετικών περιόδων του έτους σε διάφορα μέρη της χώρας.

2. H ολοετής αλλεργική ρινίτιδα, προκαλείται από κοινά εσωτερικά αλλεργιογόνα. Τα συμπτώματα εμφανίζονται συνήθως καθόλη τη διάρκεια του έτους.

Πολλά παιδιά με αλλεργική ρινίτιδα είναι επιρρεπή σε αλλεργική επιπεφυκίτιδα (αλλεργία στα μάτια).

Η ρινίτιδα είναι ένας σημαντικός παράγοντας κινδύνου για την ανάπτυξη άσθματος.

Ένα μεγάλο ποσοστό παιδιών με αλλεργική ρινίτιδα μπορεί να εκδηλώσουν αλλεργικό άσθμα στο μέλλον.

Επίσης αν δεν αντιμετωπιστεί μπορεί να προκαλέσει επαναλαμβανόμενα επεισόδια μέσης ωτίτιδα και ιγμορίτιδας.

Έχει παρατηρηθεί ακόμα ότι παιδιά που πάσχουν από αλλεργική ρινίτιδα μπορεί να εμφανίσουν αϋπνία, ευερεθιστότητα, πονοκέφαλο, χρόνια κόπωση και φαρυγγίτιδα. Αυτά τα συμπτώματα εμφανίζονται δευτερογενώς μετά από χρόνια ρινική συμφόρηση, αναπνοή από το στόμα και διαταραχή ύπνου.

Για τους παραπάνω λόγους θα πρέπει να γίνει άμεσα διάγνωση και αντιμετώπιση των συμπτωμάτων.

Η διάγνωση απαιτεί μια προσεκτικά οργανωμένη και λεπτομερή αξιολόγηση του προβλήματος και περιλαμβάνει:

• Ιατρικό ιστορικό το οποίο είναι το σημαντικότερο εργαλείο στην αναζήτηση της αλλεργίας
• Δερματικά τεστ δια νυγμού
• Αιματολογικές εξετάσεις

Θεραπεία

• Αφαίρεση αλλεργιογόνου από το περιβάλλον
• Αντιμετώπιση των συμπτωμάτων
• Ανοσοθεραπεία

Άσθμα

Το άσθμα προκαλεί συμπτώματα όπως βήχα, συριγμό (ήχος σφυρίγματος κατά την αναπνοή, κυρίως στη φάση της εκπνοής), σφίξιμο στο στήθος και δυσκολία στην αναπνοή (δύσπνοια), τα οποία μπορεί να υπάρχουν από μόνα τους ή σε συνδυασμό.

Σε ορισμένα παιδιά, ο χρόνιος βήχας μπορεί να είναι το μόνο σύμπτωμα.

Αν και δεν μπορούμε να προβλέψουμε ποια παιδιά θα αναπτύξουν άσθμα, αρκετές μελέτες έχουν εντοπίσει ορισμένους προδιαθεσικούς παράγοντες για την εμφάνιση άσθματος στα παιδιά, όπως:

• Διαγνωσμένες αλλεργίες όπως  δερματικές και τροφικές αλλεργίες ή αλλεργική ρινίτιδα
• Οικογενειακό ιστορικό αλλεργιών ή άσθματος
• Προγεννητική και μεταγεννητική έκθεση στον καπνό
• Παχυσαρκία
• Διαμονή σε περιοχή με υψηλή ατμοσφαιρική ρύπανση

Η διάγνωση του άσθματος στα παιδιά μπορεί να είναι δύσκολη.

• Πολλά παιδιά είναι ασυμπτωματικά για μεγάλο χρονικό διάστημα πριν από μια κρίση άσθματος.
• Τα συμπτώματα του άσθματος μπορεί να  συγχέονται με εκείνα άλλων αναπνευστικών παθήσεων.
• Επίσης, ανάλογα με την ηλικία του παιδιού σας, μπορεί να του είναι δύσκολο να εξηγήσει τα συμπτώματά του.

Εάν το παιδί σας έχει ένα ή περισσότερα από τα παρακάτω συμπτώματα, κλείστε άμεσα ένα ραντεβού στο ιατρείο μας:

• Ο βήχας που είναι σταθερός ή επιδεινώνεται από ιογενείς λοιμώξεις, συμβαίνει ενώ το παιδί σας κοιμάται ή ενεργοποιείται από άσκηση ή κρύο αέρα
• Συριγμός ή σφύριγμα όταν εκπνέει το παιδί σας
• Δύσπνοια ή γρήγορη αναπνοή, τα οποία μπορεί να σχετίζονται με άσκηση
• Σφίξιμο στο στήθος (ένα μικρό παιδί μπορεί να πει ότι το στήθος του «πονάει»)
• Κόπωση (το παιδί σας επιβραδύνει ή σταματά να παίζει)
• Αποφυγή αθλητικών ή κοινωνικών δραστηριοτήτων
• Προβλήματα στον ύπνο λόγω βήχα ή δυσκολίας στην αναπνοή

Τα συμπτώματα άσθματος ή οι εξάρσεις προκαλούνται συχνότερα από αλλεργίες. Εκλυτικό αίτιο μπορεί να είναι η έκθεση σε αλλεργιογόνα, μέσω του εισπνεόμενου αέρα (αεροαλλεργιογόνα), τόσο μέσα στο σπίτι, όσο και σε εξωτερικούς χώρους. Κρίση άσθματος μπορεί να προκαλέσουν και τροφικά αλλεργιογόνα σε άτομα με τροφική αλλεργία.

Σε ορισμένα παιδιά, το άσθμα μπορεί να προκληθεί από μη αλλεργικούς παράγοντες όπως π.χ. κρύος αέρας, ρύπανση ή άσκηση.

Δώστε προσοχή όταν εμφανίζονται συμπτώματα:

• Το βράδυ ή νωρίς το πρωί
• Κατά τη διάρκεια ή μετά την άσκηση
• Κατά τη διάρκεια ορισμένων εποχών
• Μετά το γέλιο ή το κλάμα
• Όταν εκτίθεται σε κοινούς παράγοντες που προκαλούν άσθμα

Η διάγνωση απαιτεί μια προσεκτικά οργανωμένη και λεπτομερή αξιολόγηση του προβλήματος και περιλαμβάνει:

• Ιατρικό ιστορικό
• Δερματικά τεστ δια νυγμού
• Σπιρομέτρηση
• Αιματολογικές εξετάσεις

Όλα τα ασθματικά παιδιά πρέπει να ελέγχονται αλλεργιολογικά, με δερματικά τεστ δια νυγμού. Με αυτά μπορεί να διαπιστωθεί εάν έχουν ευαισθητοποίηση σε ένα ή περισσότερα αλλεργιογόνα του περιβάλλοντος και ακολούθως, με βάση και το ιστορικό, καθορίζεται κατά πόσο τα συγκεκριμένα αλλεργιογόνα αποτελούν αιτιολογικό παράγοντα του άσθματος. Οι πληροφορίες που προκύπτουν από τον αλλεργιολογικό έλεγχο είναι πολύ σημαντικές γιατί βοηθούν τόσο στη θεραπεία του ασθενούς όσο και στην πρόγνωση της πορείας του.

Η αντιμετώπιση του αλλεργικού άσθματος εξαρτάται από τη βαρύτητα και συχνότητα των συμπτωμάτων του παιδιού.

Θεραπεία

• Αφαίρεση αλλεργιογόνου από την διατροφή ή από το περιβάλλον
• Αντιμετώπιση των συμπτωμάτων
• Ανοσοθεραπεία

Μια ακριβής διάγνωση και ένα πλάνο αντιμετώπισης για το άσθμα θα μπορούσαν να βοηθήσουν σημαντικά το παιδί σας, ώστε αντί να κάθεται στο περιθώριο, να μπορεί να συμμετέχει πλήρως σε δραστηριότητες με την οικογένεια και τους φίλους σας.

Εσείς, το παιδί σας και η παιδοαλλεργιολόγος μπορείτε να συνεργαστείτε για να διασφαλίσετε ότι το άσθμα δεν επηρεάζει την ποιότητας ζωής του παιδιού σας.